LED Nedir? LED Çeşitleri ve Özellikleri

LED Nedir? Light Emitting Diodeyani bilinen adı ile LED yarı iletken teknolojisi ile ortaya çıkmış, adından da anlaşılacağı gibi ışık saçan bir çeşit diyot olarak tanımlanabilir. Esasında elektronik bir devre elemanıdır.

1920’lerde Rusya’da icat edilen ve 1962 yılında Amerika’da uygulanabilir hale getirilen bu bileşen Oleg Vladimirovich Losev adlı bir radyo teknisyeninin radyo alıcılarında kullanılan diyotların ışık yaydığını fark etmesi ve 1927 yılında bir Rus gazetesinde LED hakkındaki buluşlarını yayınlamasıyla ortaya çıktı.

İlk başlarda yalnızca zayıf bir kırmızı ışık yayabilen LED’ler, günumuzde görünür ışığın yanı sıra gözle görülemeyen frekansta ışık yayan kızılötesi (infrared, IR) veyamorötesi (ultraviole, UV) olarak da ortaya çıkmıştır. LED’in ışık yayma mekanizmasının iyi anlaşılması için kuantum fiziği, kimya, elektronik ve optik alanlarında bilgi sahibi olunması gereklidir.

LED’in en önemli bileşen kısmı, yarı iletken malzemeden oluşan ve ışık yayan LED çipidir. LED çipi, esasında noktasal bir ışık kaynağıdır ve kılıf içine yerleştirilmiş yansıtıcı eleman sayesinde ışığın belirli bir yöne yayılması sağlanır. Bu yönlendirme ayrıca armatürlerde kullanılan lensler veya yansıtıcılar yardımıyla da gerçekleştirilebilir.

LED’lerin yaydığı ışık, LED çiplerinin içerisinde bulunan yarı iletken katkı maddelerinin yapıları ile ilgilidir. Bir LED’in yayacağı ışık rengi, galyum, arsenit, alüminyum, fosfat, indiyum, nitrit gibi kimyasal malzemelerden uygun oranda yarı iletken malzemeye katkı yapılmasıyla belirlenir (GaAIAs, GaAs, GaAsP, GaP, InGaAIP, SiC, GaN). Böylece LED çipinin istenen dalga boyunda ışıma yapması sağlanır.

LED’ler, kullanılan kılıf özelliklerine göre çeşitlilik gösterebilmektedir. Bunlardan bazıları; yukarıda görseli görülen mantar LED’ler, sıklıkla şerit LED’lerde, dizgi LED’lerde, uzakdoğu menşeli ucuz ve düşük ışık şiddetine sahip armatürlerde kullanılan SMD tabanlı LED’ler, yüksek ışık seviyelerine ulaşan Power LED’ler ve CoB (Chip on Board) LED’ler olarak sıralanabilir.

Düşük enerji tüketimi, uzun ömrü, sağlamlığı, küçük boyutu ve hızlı açılıp kapanabilmesi gibi geleneksel ışık kaynaklarına karşı bir çok önemli avantajı mevcuttur. Halen gelişmekte olan bu teknoloji, birçok avantajına rağmen pahallı olmak gibi bir dezavantaja sahiptir.